Köpekler Ezan Okunurken Neden Ulurlar?

Sevgili Medyum Recep Kaplan Ziyaretçileri Köpekler ezan okunurken neden ulur?  neden bir ağızdan ulumaya ve tepki vermeye başlarlar, soruları uzun yıllardır vatandaşlar tarafından sık sık araştırılır. Bu konu hakkında bilimsel ve dini görüşler ne diyor onları sizin için araştırdık. İşte ezan okununca köpeklerin verdiği tepkilerin sebebi

Köpekler ezan okunurken neden ulur?, ezan sesiyle birlikte bütün köpekler neden ulumaya başlar? Soruları bu olaya şahit olan herkes tarafından cevaplanması gereken sorular olarak duruyor. Köpeklerin özellikle de sabah saatlerinde okunan ezana verdikleri tepkiler, bazen onları izleyenleri ürkütüyor, bazen de heyecanlandırıyor. Özellikle de köpeklerin kurt gibi ulumaya başlamaları, insanda korku hissi uyandırır. Çünkü kurtların uluması herkesin kabul edeceği gibi korkunç ve ürkütücüdür. İşte bu nedenle birçok vatandaş, biraz da olsa rahatlamak amacıyla bu soruların cevabını öğrenmek istiyor.

BİLİMSEL AÇIDAN KÖPEKLER NEDEN ULUR?

a - Duyu organlarındaki hassasiyet

Öncelikle bu konuya bilimsel açıdan bakalım. Bilim adamlarının bu konuda yaptıkları araştırmalar ve incelemeler mevcuttur. Şu ana kadar yapılan araştırma ve incelemelerden çıkarılan sonuç ise köpeklerin ulumalarının sadece bir nedeni hiçbir zaman olamaz. Pekçok neden olabilir. Bunlar arasında en dikkat çekenleri ise, köpeklerin duyu organlarının aşırı hassas olmasından kaynaklanan rahatsızlıktır. Yani köpeklerin koku alma, görme ve işitme yetenekleri normal canlılardan çok çok daha fazladır. Özellikle işitme konusunda büyük bir hassasiyetleri oldukları belirtilen köpeklerin, insanların dumadığı sesleri de duydukları belirtilir. Bu nedenle bu genelde insanların duydukları seslerin gerisinde yatan rahatsız edici sesleri de duydukları, bu nedenle büyük bir rahatsızlık duydukları ifade edilir.

Köpekler özellikle köylerde, dağlarda ve yaylalarda yaşayan insanların bir numaralı dostları olurlar. Kurt, çakal ve tilki gibi vahşi hayvanlardan korunmak için insanlar yüzyıllar boynuca köpeklerden yardım almışlardır.

b - Şartlanmışlık

Bilimsel bir başka görüşe göre ise köpeklerin şartlanmışlık teorisiyle hareket ederek bu tepkiyi verdikleridir. Köpek soylarının devamı niteliğinde olan bu şartlanmışlıkta, uzak sesleri duyan bütün köpeklerin aslında neden tepki verdiklerini bilmeden uludukları ileri sürülür. Buna da Pavlov'un köpekleri gösterilir. Bilindiği gibi Pavlov, köpeklerine et vermeden önce zil çalardı. Daha sonra zil çaldığı halde et vermezdi. Ancak köpek yine de et yiyecekmiş gibi salya dökerdi.

Köpekler de diğer bütün canlılar gibi şartlanmışlıkla hareket edebilirler. Şartlanmışlık aslında aklı olan insanlar için bile geçerli bir durumdur. Bu nedenle köpeklerin şartlanmışlık duyusunun biraz daha gelişmiş olması onları çok da kötü bir duruma düşürmüyor.

TOPLUMSAL GÖRÜŞ VE KABUL

Köpekler ezan okunurken neden ulumaya başlar veya neden havlar sorularının cevabı olabilecek bir başka görüş ise halk arasında yaygın olan görüşlerden birisidir. Bu görüşe göre köpekler, alışık olmadıkları, yabancı bir ses duydukları zaman, kendilerini koruma iç güdüsüyle hareket ederek tepki vermeye başlarlar. Bu tepki genellikle uluma şeklinde olur. Köpekler bu yolla diğer arkadaşlarını yani ahaliyi bu tehlikeli duruma karşı uyarır ve dikkatli olmasını sağlar. Ancak bunun tabii ki bunun bilimsel bir yönü bulunmuyor.

DİNİ AÇIDAN KÖPEKLERİN ULUMASI NE ANLAMA GELİR

Köpeklerin ezan okunurken ulumalarıyla alakalı olarak İslam dininde doğrudan bir referans olduğu söylenemez. Bu konuyla alakalı İslam Peygamberi Hz. Muhammed'in köpeklerle değil ama horoz ve eşeğin tepkileriyle alakalı Hadis-i Şerifleri bulunmaktadır. Bazı İslam alimleri buradan yola çıkarak, köpeklerin ulumasını da bu kategoriye koymuşsa da bu genel olarak kabul gören bir görüş değildir.

İslam dinine göre, ezan okurken şeytanların kaçtığı hadis-i şerif ile bildirilmiştir. (Buharı, Ezan 4; Müslim, Salat 19; Nesai, Ezan 30)

Aynı şekilde horozlar melekleri görünce öterler. (Buhari, Bedülhalk, 15) Hayvanlar bizim görmediklerimizi görebiliyorlar.

Bu iki Hadis-i Şeriften yola çıkarak İslam alimleri şu yorumda bulunmaktadırlar: Ezan okunurken köpeğin uluması hayra alamettir; şeytanların kaçışını görmüş olabilir.

BİR BAŞKA AÇIDAN KÖPEKLERİN ULUMASI

Köpeklerin ulumasıyla alakalı farklı görüşler de mevcuttur. Bilimsel veya dini olmayan bu görüşlere göre köpeklerin ulumalarının çeşitli nedenleri olabilir. Bunlardan bazıları ise şöyledir:

1- Köpeğinizin sirenler, kornalar gibi yüksek seslere tepki göstermek için uluması normaldir ama sürekli uluması kaygı uyandırabilir. Sürekli uluyan köpekler ayrılık kaygısı veya bir hastalıktan sıkıntı yaşıyor olabilir.

2- Ayrılık kaygısı köpekler arasında yaygın bir davranıştır. Eğer komşularınız siz evde yokken köpeğinizin sürekli ulumasından şikayetçiyse, köpeğiniz dikkatinizi çekmeye veya sizi eve geri çağırmaya çalışıyor olabilir. Köpeğinizin sahibi evde yokken sıkıntıdan uluması da olası bir davranıştır.

3- Köpeğiniz sizin yanınızdayken belirli bir neden olmaksızın uluyorsa bir veterinere danışmalısınız. Bu bir hastalığın işareti olabilir ve uzman bir kişiyle görüşmekte fayda vardır. Ayrıca veterineriz hayvan davranışları konusunda iyi bir bilgi kaynağıdır ve kendisinden istenmeyen ulumaları azaltmak için köpek eğitimi tavsiyeleri isteyebilirsiniz.

TARİHTE KÖPEK

Köpek insan tarafından evcilleştirilen ve onunla birlikte yaşamaya başlayan ilk hayvan türlerinden birisidir. İnsanların iyi davranmaları ve iyi yetiştimeleri halinde köpekler en sadık hayvanlar ve en faydalı yol arkadaşlarıdır. Ancak, sahiplerini yetiştirmelerine göre bazen köpekler toplum içinde büyük zararlara neden olabilmektedir. Başkalarına zarar verebilmektedir.

Köpek binlerce yıllık insanlık tarihi boyunca hep insanlarla birlikte yaşayan bir hayvan olmuştur. Bazı medeniyletlerde köpekler kutsal varlıklar olarak kabul edilmiştir. Bazılarında köpek adında takvimler bile yapılmıştır.

Köpekler eski Mısır'da kutsal hayvan olarak kabul edilirdi. Köpekler için özel mezarlıklar yaparlardı. Köpeklerin bulundukları mezarlıklar da kutsal mekanlar arasında sayılırdı.

Putperest Türklerde köpek kutsal sayılan hayvanlar arasında idi. On iki hayvanlı Türk takviminde yıllardan biri köpek yılıdır.

İSLAM DİNİNDE KÖPEK BESLEMEK HARAM MI?

İslam dininde köpek, bütün konularda olduğu gibi, ihtiyaç duyulması halinde beslenmesi gereken bir hayvandır. Nitekim İslam alimleri de bir köpeğin, av, bekçilik, ev koruma gibi ihtiyaçlarda kullanılması halinde beslenmesinin vacip olduğunda hemfikidir.

İslam dininde ihtiyaç olmayan hiçbir şey aslında caiz değildir. Bu nedenle köpek konusuna da öncelikle ihtiyaç bakımından bakılır. Evde bakımı yapılacak bir köpeğin illaki bir işe yarıyor olması gerekiyor. Aksi halde köpeğin beslenmesine gerek yoktur. Öte yandan İslam dini aynı zamanda köpeğe temizlik açısından da yaklaşmaktadır.

Öte yandan köpek necis yani ölmüş veya mundar hayvan etini yediği için temizlik açısından pis bir hayvan olarak kabul edilir. Temizlik konusunda çok büyük hassasiyetleri olduğu bilinen İslam dininde bu nedenle köpeklerin beslenmesi için de gerekli şartlar öne sürülmüştür. Bunlar, köpeklerin evlerin dışında beslenmesi, insanların yiyip içip yattıkları yerden uzak tutulmalarıdır.

Hadis-i Şeriflerde, köpeğin girdiği evlere meleklerin girmediği belirtilerek İslam dininin temizlik konusundaki hassasiyeti öne çıkarılmaktadır. Bilimsel olarak da kanıtlandığı gibi köpekler, özellikle de leş yiyen köpeklerin virüs taşıyabildiği, virüsleri insanlara bulaştırabildiği bilinir. Nitekim son olarak Çin'de ortaya çıkan ve dünyayı kasıp kavuran Koronavirüsünün de vahşi hayvanlardan insanlara bulaştığı ortaya çıkmıştı. Vahşi bir şekilde beslenen hayvanların her türlü hastalığı da taşıma tehlikesi altında olduğu bilinir.

RÜYADA ULUMAK GÖRMEK

Rüyada uluma sesi duymak, çok kötü bir hastalığa tutularak sıkıntılı günler geçireceksiniz demektir.

Rüyada uluduğunuzu veya bir köpeğin uluduğunu gördüyseniz, yakında kötü haberler alacağınızın işaretidir.

Rüyada köpek uluması görmek; kötü haberler almaya işarettir

KÖPEK İLE İLGİLİ AYET VE HADİSLER EVDE KÖPEK BESLEMENİN HÜKÜMLERİ

Evde köpek barındırmak, necasettendir.Fakat bir müslüman, bekçilik yapması için evde köpek barındırır ve köpeği evin dışında, konutların bulunduğu sitenin girişinde başka bir yere bırakırsa, bunun hükmü nedir?

Köpeğe dokunursa, kendisini nasıl temizlenmesi gerekir?

Kendisini temizleyebilmesi için toprak veya çamur bulamazsa, hükmü nedir?

Kendisini temizleyebilmesi için toprak veya çamurun yerine geçen başka temizleyici madde var mıdır?

Bazı zamanlar, (evinde köpek barındıran/besleyen) bu kimse yürüyüş veya koşu için yanına köpeğini almakta, onun sırtını sıvazlamakta ve onu öpmektedir...

Allah’a hamd olsun. Hamd, yalnızca Allah'adır.

Birincisi: Temiz İslam şeriatı, evde köpek barındırmayı haram kılmış ve buna aykırı hareket eden kimsenin sevaplarından her gün için bir veya iki kırat

Kırat: Cenaze namazına ve cenazeyi defnetme işine iştirak etme hakkında rivayet olunan hadiste geçtiği üzere, Uhud dağı büyüklüğünde sevap anlamındadır.

eksiltmekle cezalandırmıştır. Ancak avda kullanmak, koyun ve sığır sürüsünü koruması, bağ, bahçe ve tarla bekçiliği yapması için köpek barındıran/besleyen kimseler bu cezanın dışında tutulmuştur.

Nitekim Ebu Hureyre'den -Allah ondan ve babasından razı olsun- rivayet olunduğuna göre, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V.) şöyle buyurmuştur:

"Kim, sürü (çoban) köpeği, av köpeği veya tarladaki ürünü koruyanköpek dışında bir köpek edinirse, her gün için onun sevabından bir kırat eksiltilir." (Müslim; hadis no:1575)

Yine, Abdullah b. Ömer'den -Allah ondan ve babasından razı olsun- rivayet olunduğuna göre, Rasulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

"Kim, sürü (çoban) köpeği veya av köpeği bir köpek edinirse, her gün için onun amelinin sevabındaniki kırat eksiltilir." (Buharı; hadis no:5163. Müslim; hadis no:1574)

Evlere bekçilik yapması için köpek barındırmak cazi midir?

İmam Nevevı -Allah ondan razı olsun- bu konda şöyle demiştir:

"Alimler, evleri ve yolları korumak gibi, yukarıda zikredilen üç hususun dışında evde köpek barındırmanın/beslemenin hükmü hakkında görüş ayrılığına düşmüşlerdir.Bu konuda tercih edilen görüş, hadiste belirtilen ihtiyaç sözkonusu olduğu için, evleri ve yolları korumak da yukarıda zikredilen üç hususa kıyas edilir." (Sahih-i Müslim Şerhi; c:10, s:236)

Değerli alim Muhammed b. Salih el-Useymın -Allah ona rahmet etsin- de bu konuda şöyle demiştir:

"Buna göre, bir kimsenin, şehrin ortasında olan evine bekçilik yapması içinköpek bulundurmasına gerek yoktur.Bu gibi durumda köpek bulundurmak, haramdır, caiz değildir. Köpeği bulunduranın sevabından hergün bir veya iki kat eksiltilir.O kimsenin, evindeki bu köpeği kovması ve onu evinde bulundurmaması gerekir.Fakat bu ev, tarla ve çöl gibi ıssız bir yerde ve çevresinde de hiç kimse yok ise, bu takdirde bu kimsenin evine ve evde bulunanlara bekçilik yapması için evinde köpek bulundurması caizdir.Köpeğin ev halkına bekçilik yapması ve onları koruması, sürüleri ve tarlayı korumasından daha önce gelir." (Mecmu'u Fetava İbn-i Useymın; c: 4, s: 246)

Yukarıda: "her gün için onun sevabından bir kırat eksiltilir" ile "her gün için onun sevabından iki kırat eksiltilir", bu iki hadiste geçen:"Bir kırat" ile "iki kırat" lafızlarının arasını bulma konusunda alimler farklı görüşler ileri sürmüşlerdir.

Hafız el-Aynı -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:

"1. İki kırat,köpeklerden iki sınıfa ait olabilir.Dolayısıyla köpeklerden birisi diğerinden daha fazla eziyet edebilir.

2. Denilmiştir ki: Şehir ve köylerde köpek barındıranların sevaplarından iki kırat eksiltilir. Badiyelerde (çöl ve arazilerde) köpek barındıranlardan bir kırat eksiltilir.

3. Denilmiştir ki: Bir ve iki kırat iki farklı zamanda olmuştur.Önce bir kıratı zikretmiş, sonra da cezanın şiddetini artırıp iki kırat olarak zikretmiştir." (Umdetu'l-Karı; c:12, s:158)

İkincisi: Soru soranın:"Evde köpek barındırmak, necasettendir" demesine gelince, bu söz, her zaman için doğru değildir. Öyle ki necaset (pislik), köpeğin zatında değildir. Aksine köpek bir kaptan su içerken necaset, onun salyasında olur.Dolayısıyla kim bir köpeğe dokunursa veya köpek kendisine dokunursa, kendisini toprak veya su ile temizlemesi gerekmez. Eğer köpek bir kaptan su içerse, -tekrar o kabı kullanmak istiyorsa- bu kimsenin o suyu dökmesi ve kabı yedi defa su ile yıkaması, sekizincisinde de toprak ile ovalaması gerekir.O kimse, bu kabı köpeğe tahsis ederse, onu yıkamasına gerek yoktur.

Nitekim Ebu Hureyre'den -Allah ondan ve babasından razı olsun- rivayet olunduğuna göre, Rasulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

"Birinizin kabından köpek içtiği zaman, onu yedi defa yıkaması, -ki (bu yedi defa yıkamanın) ilki toprakla birlikte olsun-, o kabın temiz olmasıdır." (Müslim, hadis no:279)

Başka bir rivayette Rasulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:

"Köpek, bir kabı diliyle yaladığı zaman, onu yedi defa yıkayın ve sekizincisinde onu toprakla ovun."(Müslim, hadis no:280)

Şeyhul-İslam İbn-i Teymiyye -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:

"Köpeğe gelince, alimler onun hakkında üç farklı görüşe ayrılmışlardır:

Birincisi: Köpek, kendisi temiz olduğu gibi salyası da temizdir.Bu, Malikı Mezhebi'nin görüşüdür.

İkincisi:Köpek kendisi necis (pis) olduğu gibi, kılları bile necistir.Bu, Şafiı Mezhebi'nin görüşüdür. Ayrıca İmam Ahmed'in iki görüşünden birisi de bu yöndedir.

Üçüncüsü: Köpeğin kılları temizdir, fakat salyası necistir. Bu, Hanefı Mezhebi'nin görüşüdür. Ayrıca İmam Ahmed'in diğer bir görüşü de bu yöndedir.

Bu üç görüş, alimlerin görüşlerinden en doğru olanlarıdır. Köpeğin kıllarının ıslaklığı, elbiseye veya vücuda bulaşırsa, necis olmaz." (Mecmu'ul-Fetava, c: 21, s: 530)

Şeyhul-İslam İbn-i Teymiyye -Allah ona rahmet etsin- başka bir yerde bu konuda şöyle demiştir:

"Çünkü eşyada aslolan, temiz oluşudur. Delilsiz olarak bir şeyin necis ve haram kılmak, caiz değildir.

Nitekim Cenab-i Allah şöyle buyurmuştur:

“Şüphesiz ki O (Allah), çaresiz yemek zorunda kaldığınız dışında, haram kıldığı şeyleri size açıklamıştır.”(En'am Suresi:119)

Yine, Cenab-i Allah şöyle buyurmuştur:

“Allah bir topluluğu doğru yola ilettikten sonra, nelerden sakınacaklarını onlara onlara açıklamadıkça onları saptıracak değildir.Şüphesiz ki Allah, her şeyi hakkıyla bilendir." (Tevbe Suresi:115)

Böyle olduğuna göre, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V.) de bu konuda böyle buyurmuştur:

"Birinizin kabından köpek içtiği zaman, onu yedi defa yıkaması, -ki (bu yedi defa yıkamanın) ilki toprakla birlikte olsun-, o kabın temiz olmasıdır." (Müslim)

Başka bir hadiste şöyle buyurmuştur:

"Köpek, bir kabı diliyle yaladığı zaman, onu yedi defa yıkayın ve sekizincisinde onu toprakla ovun."(Müslim)

Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V.) hadislerinin hepsinde köpeğin:"diliyle yalaması"ndan başka bir uzvunu zikretmemiştir.Bu sebeple köpeğin başka uzvunun necis sayılması, salyası kıyas edilmiştir.

Yine, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V.) sadece av, sürü, bahçe ve tarladaki ürünü koruması için köpek edinmeye izin vermiştir.Bu amaçla, (tarla ve çiftliğinde) katır, eşek ve buna benzer hayvan besleyen ve barındıran kimsenin bunların rutubeti kendisine nasıl bulaşabiliyorsa, yanındaköpek bulunduran kimsenin köpeğinin kıllarının rutubetinin kendisine bulaşması kaçınılmazdır.Bu sebeple köpeğin kıllarının necis olduğunu söylemek, bu durum, ümmetin üzerinden kaldırılan zorluk ve meşakkattir." (Mecmu'ul-Fetava, c: 21, s: 617-619)

Eğer köpeğe dokunduğunda eline bir ıslaklık ve rutubet gelirse veya köpeğin üzerinde bir ıslaklık ve rutubet olursa, elini -birisi toprakla olmak üzere- yedi defa yıkaması daha ihtiyatlıdır.

Değerli alim Muhammed b. Salih el-Useymın -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:

"... Bu köpeğe dokunmaya gelince, eğer ona dokunduğunda eline rutubet gelmemiş ise, bu takdirde eli necis olmaz. Yok eğer köpeğe dokunduğunda eline rutubeti gelirse, bu durum, birçok alimin görüşüne göre, elin necis olmasını ve -birisi toprakla olmak üzere- onun yedi defa yıkanmasını gerektirir."("Mecmu'u Fetava İbn-i Useymın"; c: 11, s: 246)

Üçüncüsü: Köpeğin necasetinin nasıl temizlenmesi gerektiğine gelince, 41090ve 46314 nolu soruların cevaplarında bunun açıklaması geçmişti.

Dolayısıyla köpeğin necaseti, -birisi toprakla olmak üzere- yedi defa yıkanması gerekir.Toprağın bulunması halinde de toprağın kullanılması gerekir. Toprağın bulunması halinde topraktan başka bir şeyin kullanılması, geçerli sayılmaz.Fakat toprak bulamazsa, sabun gibi deterjan türünden bir şeyi kullanmasında bir sakınca yoktur.

Dördüncüsü: Soruyu soran kimsenin, köpekleri öpmesi konusuna gelince, bu, birçok hastalığa sebep olmaktadır. Köpekleri öpmek veya yıkayıp temizlemeden önce onların kaplarından su içmek suretiyle, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V.) emrine aykırı hareket etmenin sonucunda insana bulaşan hastalıklar pek çoktur.

Bu hastalıklardan birisi, bakteriyel bir hastalık olan Pasturella (Pastörella) (akciğer) hastalığıdır.Bu hastalık, insan ve hayvanlarda doğal olarak yüksek solunum sistemlerinde, mikrobun özel koşullar altında vücuda akın etmesi sonucunda hastalığa sebep olur.

Yine, bunlardan birisi, insan ve hayvanların barsaklarına bulaşanparazitlerdir. Bu parazitler, insan ve hayvanlarda en çok karaciğer, akciğer, karın boşluğu ve vücudun diğer bölgelerine bulaşır.

Bu hastalık, tenya (şerit) diye bilinen barsak kurtlarının oluşmasına sebep olur. Bu küçük kurtların (parazitlerin) uzunluğu, 2-9 milimetre arasında olup üç parçadan, baş ve boyundan meydana gelir ki başta, dört tane emici vardır.

İnce barsaklarda bulunan yetişkin kurtlar (parazitler), köpek, kedi, yılan ve kurtlarda yaşarlar.Bu hastalık, köpek besleme ve yetiştirme düşkünü olan insanda onu öpmek veya onun kabından su içmek suretiyle kendisine geçer.

Bu konuda Dr. İsmail Ubeyd es-Sinafı'nin: "İnsana Bulaşan Evcil Hayvan Hastalıkları" adlı kitabına bakınız.

Özet olarak diyebiliriz ki:

Avda kullanma veya sürüye, bahçe ve tarladaki ürüne bekçilik yapması dışında köpek barındırmak/beslemek/yetişirmek caiz değildir.Fakat evin şehrin dışında olması ve başka bir yolun bulunmaması halinde (çöl gibi yerlerdeki) evlerde bekçilik yapması için köpek barındırmak/beslemek/yetiştirmek caizdir.

Müslümanın, kafirleri taklit ederek yanında köpeklerle koşması kendisine yaraşmaz. Köpeğin ağzına el sürmek ve onu öpmek, birçok hastalıkların bulaşmasına sebeptir.

İnsanların, hem dınini, hem de dünyasını düzeltmek için gelen bu mükemmel, temiz dıni bize gönderen Cenab-i Allah'ya hamdolsun.Fakat insanların çoğu, bunu bilemezler.

Yine de en iyisini Cenab-i Allah bilir.