Bir Ömre Bedel Kadir Gecesinin Değerini Bilmek

Sevgili Medyum Recep Kaplan Takipcileri Bin aydan daha hayırlı olması özelliğiyle bir ömre bedel olan Kadir Gecesi, Kur’ân-ı Kerîm’in indirilmeye başlandığı gece olması vesilesiyle değer kazanmıştır. Mûcize bir kitap olan Kur’ân-ı Kerîm insanlara, dünyevî ve uhrevî saadet reçetelerini açık bir şekilde sunmuştur.

Kadir Gecesini ihyâ konusunda hassasiyet gösterenler, bu geceyi kıymetli kılan Kur’ân-ı Kerîm’i öğrenme ve daimî olarak okuma konusunda da hassasiyet göstermelidirler. Kadir Gecesi, fazîletlerinin yanı sıra birtakım hikmetler sebebiyle gizlenmiştir. Kur’ân-ı Kerîm ise, her an okuyabileceğimiz ve müracaat edebileceğimiz şekilde yanı başımızda durmaktadır.

Dolayısıyla, “Her geceyi Kadir bilmek” şeklindeki söz, son derece manalı bir södür. Kur’ân-ı Kerîm ile hemhâl olmak, onu öğrenip hayata tatbik etmek, müttakî bir kul olma yolunda gayret göstermek, kişinin her gecesini fazîlet ve mükâfatlarla süslenmiş gecelere dönüştürecektir.

Kadir Gecesini Aramak

Asıl olan, Kadir Gecesini Ramazân-ı Şerîf’in tamamında aramak, imkânlar nispetinde ise bilhassa son on günlük dilimini i‘tikâfta geçirerek aramaktır. Bu geceleri ihyâ edenler, Kadir Gecesine de muvafık düşmüş olacaklardır. 

Kadir Gecesiyle ilgili rivâyetleri cem etmeye yönelik ictihadın bir neticesi olarak Ramazân-ı Şerîf ayının 27. gecesi her sene topyekûn ihyâ edilmektedir. Bu gece, Kadir Gecesinin mahiyetini anlama, gizli olması hasebiyle aramanın önemini kavrama; niyet, ilim, amel ve ihlâs mefhumları açısından değerini bilmeye vesile olacaktır. Bu geceyi, hayatının sonrası için yeni bir başlangıç ittihaz edenler, kazanan asıl kimseler olacaklardır. Kadir Gecesinin mâhiyet ve fazîleti hakkında malûmata buradan erişebilirsiniz.

Kadir Gecesini Fazîleti

Lügatte ‘hüküm’, ‘şeref’, ‘güç’, ve ‘yücelik’ anlamlarına gelen ‘Kadir’ kelimesi bu mânâların hepsini kapsayacak şekilde Kur’ân-ı Kerîm’in indirilmeye başlandığı mübârek geceye ad olmuştur. Kur’ân-ı Kerîm’de bu mübârek geceden müstakil bir sûre ile bahsedilmiştir:

“Biz o (Kur’ân)ı Kadir gecesinde indirdik. Kadir gecesinin ne olduğunu sen nereden bileceksin? Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır. Melekler ve Rûh (Cebrâil veya Rûh adındaki melek) o gece Rablerinin izniyle, her iş için inerler. O gece, tanyeri ağarıncaya kadar süren bir selâmettir.”

 

Kadir Suresi Arapça Okunuşu

بِسْمِاللّٰهِالرَّحْمٰنِالرَّح۪يمِ

إِنَّاأَنزَلْنَاهُفِيلَيْلَةِالْقَدْرِ﴿١﴾وَمَاأَدْرَاكَمَالَيْلَةُالْقَدْرِ﴿٢﴾لَيْلَةُالْقَدْرِخَيْرٌمِّنْأَلْفِشَهْرٍ﴿٣﴾تَنَزَّلُالْمَلَائِكَةُوَالرُّوحُفِيهَابِإِذْنِرَبِّهِممِّنكُلِّأَمْرٍ﴿٤سَلَامٌهِيَحَتَّىمَطْلَعِالْفَجْرِ﴿٥﴾

Kadir Suresi Okunuşu

-Bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm.

1. İnnâ enzelnâhu fî leyletil kadr.

2. Ve mâ edrâke mâ leyletul kadr.

3. Leyletul kadri hayrun min elfi şehr.

4. Tenezzelul melâiketu ver rûhu fîhâ bi izni rabbihim min kulli emrin.

5. Selâmun, hiye hattâ matlaıl fecr.

Kadir Suresinin Anlamı, Meali

-Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla.

1. Doğrusu Biz, onu (Kurân'ı) Kadir gecesinde indirdik.

2. Kadr gecesinin ne olduğunu bilir misin sen?

3. Kadr (Kadir) gecesi; bin aydan daha hayırlıdır.

4. O gece Rab'lerinin izniyle Ruh ve melekler, her türlü iş için iner de iner...

Kadir Suresi Tefsiri

Hakkında

Mekke döneminde inmiştir. 5 âyettir. Sûre, Kadir gecesini anlattığı için bu adıalmıştır. Kadr, azamet ve şeref demektir.

Nuzül

Mushaftaki sıralamada doksan yedinci, iniş sırasına göre yirmi beşinci sûredir. Abese sûresinden sonra, Şems sûresinden önce Mekke’de inmiştir. Bir rivayete göre müfessirlerin çoğu Medine’de indiğini söylemişlerdir (bk. Şevkânî, V, 554).

Konusu

Kur’an’ın Kadir gecesinde indirildiği bildirilmekte ve bu gecenin önemi anlatılmaktadır.

Kadr kelimesi sözlükte “güç, hüküm, değer, şeref” gibi anlamlara gelir. Özellikle Kur’an’ın bu gecede indirilmesinin geceyi şereflendirdiğini ve kadrini yücelttiğini ifade etmek üzere ona bu isim verilmiştir. Bu sûre inmeden önce gecenin böyle bir ismi yoktu. Duhân sûresinde, “Biz onu mübarek bir gecede indirdik” (44/3) buyurularak bu gecenin bereketli, hayırlı, uğurlu, önemli ve kutsal bir gece olduğu açıkça ifade edilmiştir. Sûrenin ilk âyetinde Kur’an’ın bu gecede, Bakara sûresinde de (2/185) ramazan ayında indirildiği belirtilmiştir. Buna göre Kadir gecesinin ramazan ayı içerisinde olduğu açıktır; ramazanın hangi gecesine denk geldiği konusunda farklı görüşler vardır. Bununla birlikte, Buhârî ve Müslim’in kaydettiği, Hz. Âişe’ye isnad edilen ve Alak sûresinde naklettimiz bir hadiste Hz. Peygamber’e ilk vahyin Ramazan’ın 27. gecesinde geldiği bildirilmiş; bu sebeple Kadir gecesinin Ramazan’ın 27. gecesi olduğu yönünde genel bir kanaat oluşmuştur. Bazı rivayetlere göre Kur’an bu ayın son on günü içinde inmeye başlamıştır (Kurtubî, XVI, 124). Kadir gecesinin kesin olarak bildirilmemesi, insanların o gecede kazanacakları sevaplara güvenip diğer zamanlarda kulluk görevlerini ihmal etmelerini önlemek gibi bazı sebep ve hikmetlerle açıklanmıştır.

Müfessirler, “Biz onu Kadir gecesinde indirdik” diye çevirdiğimiz 1. âyetteki “o” zamiriyle Kur’an’ın kastedildiği konusunda ittifak etmişlerdir (bk. Taberî, XXX, 166; Râzî, XXXII, 27; Şevkânî, V, 554). Kur’an’ın, zamirle anlaşılacak derecede apaçık bilinen, tanınan, şanı yüce bir kitap olduğunu göstermek için adının açıkça anılmadığı belirtilir. “Biz onu indirdik” ifadesinden, “tamamını indirdik” veya “indirmeye başladık” mânaları anlaşılabilir. Âlimlerin çoğu, âyette “peyderpey indirdik” anlamındaki nezzelnâ yerine “indirdik” anlamındaki enzelnâ fiilinin kullanılmasını gerekçe göstererek burada Kur’an’ın tamamının ulûhiyyet makamından dünya semasına indirilmesinin söz konusu edildiğini ileri sürmüşlerdir. Bazı âlimler ise bu âyetle doğrudan Hz. Peygamber’e gelen Alak sûresinin ilk âyetlerinin kastedildiği kanaatindedirler. Her iki yoruma göre de söz konusu zaman diliminin Kur’ân-ı Kerîm’in indirilişine sahne olduğu ve bu olayla büyük bir değer kazandığı için bu sûrede ona “leyletü’l-Kadr” denilmiştir (M. Sait Özervarlı, “Kadr Sûresi”, DİA, XXIV, 140-141).

“Bilir misin nedir Kadir gecesi?” meâlindeki 2. âyete cevap veren sonraki âyetlerde onun tarihinin açıklanması yerine bu gecenin önemi, insanlar için hayır ve bereketi üzerinde durulmuştur. Duhân sûresinde de Kur’an’ın “mübarek bir gecede” indirildiği belirtilerek hüküm ve hikmet içeren bütün işlerin bu gecede ayrıldığı, belirlendiği ifade edilir (Duhân44/3-4).

Müfessirlerin bir kısmı, Kadir gecesinin bin aydan hayırlı olduğunu bildiren 3. âyeti hakiki mânasında anlayarak bu gecede yapılan ibadet ve hayırların, içinde Kadir gecesinin bulunmadığı tam bin ayda yapılanlardan daha çok sevap getireceğini belirtirler. Başka bir yoruma göre buradaki bin sayısı çokluktan kinayedir. Nitekim birçok dilde olduğu gibi Arapça’da da bin rakamı büyük bir sayı söyleyerek çokluğu anlatmak için kullanılmaktadır. Şu halde bu âyette Kadir gecesinde yapılan ibadet ve iyiliklerin diğer bütün zamanlarda yapılanlardan daha çok sevap getireceği ifade edilmiş olmaktadır (Şevkânî, V, 555; İbn Âşûr, XXX, 459).

Burada Kadir gecesinin bin aydan hayırlı oluşunun başka bazı sebepleri açıklanmaktadır. Bu gece Allah Teâlâ’nın vereceği görevleri üstlenmek üzere melekler ve ruh yeryüzüne inerler. Müfessirlerin çoğunluğuna göre 4. âyetteki “ruh”tan maksat Cebrâil’dir (krş. Şuarâ 26/193-194). Cebrâil meleklerden biri olmakla birlikte makamının yüksekliğini ve şanının yüceliğini göstermek üzere ayrıca zikredilmiştir. Ruha “meleklerin ileri gelenleri, meleklerin dışında Allah’ın görünmez ordularından bir ordu, rahmet” vb. mânalar verenler de vardır (Râzî, XXXII, 34; Şevkânî, V, 555). 5. âyette bu gecenin esenlik ve mutluluk gecesi olduğu ifade edilmiştir. Zira melekler gecenin başından itibaren tan yeri ağarıncaya kadar gruplar halinde inerek müminlere selâm verirler. Bu durum gecenin karanlığı çekilinceye kadar devam eder. Kadir gecesinde Allah Teâlâ rahmân ismiyle tecelli etmekte, –Duhân sûresinin 4-6. âyetlerinden de anlaşıldığı üzere– bu tecelli en az bir yıl boyunca genel esenliğin devamını sağlamakta, düzeni ve dengeyi korumaktadır. Bu sebeple ramazanın son on gününe girildiğinde Hz. Peygamber dünyevî işlerden uzaklaşıp mescidde itikâfa çekilir, vaktini daha çok ibadet ve tefekkürle geçirirdi (Buhârî, “İ‘tikâf”, 1; Müslim, “İ‘tikâf”, 1-5). Dolayısıyla müminler de Kadir gecesini ibadetle ve dualarla ihya etmelidirler. Hz. Âişe bu gecenin nasıl ihya edileceğini Hz. Peygamber’e sormuş, o da “Allahım! Sen affedicisin, affı seversin, beni affet! de” şeklinde cevap vermiştir (Tirmizî, “Da‘avât”, 84; İbn Mâce, “Duâ”, 5).

Kadir gecesi, “kandil geceleri” denilen ve zamanla İslâm kültür tarihinde kutsallığına inanılıp çeşitli ibadetlerle ihya edilen, hatta merasimlerle kutlanan gecelerden biri ve en önemlisidir 

Hadîs kaynaklarımızda Kadir Gecesinin fazîletiyle ilgili pek çok hadîs-i şerîf kayıtlı bulunmaktadır. Peygamber Efendimiz (Sallallâhu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: “Her kim iman ederek ve mükâfatını sadece Allah Te’âlâ’dan bekleyerek Ramazân orucunu tutarsa, geçmiş günahları mağfiret olunur. Yine her kim de fazîletine îmân ederek ve mükâfatını sadece Allâh Te’âlâ’dan bekleyerek Kadir Gecesi’nde kalkarsa (namaz kılar, ibâdet ederse), geçmiş günahları mağfiret edilir.”

Kadir Gecesinde Duâ ve Namaz

Kadir Gecesinde bir kimse dilediği şekilde duâ edebileceği gibi, dilediği kadar nafile namaz kılabilecektir. Bununla beraber, Mevlâ Te‘âlâ’ya, bize nakledilmiş olan duâlarla ve muayyen ibâdetlerle yaklaşmaya çalışmak, daha sevimli bir davranış olacaktır. Nitekim Hazreti Âişe (Radıyallâhu Anhâ) vâlidemiz Kadir Gecesinde şu duâyı tavsiye etmiştir:

“اَللَّهُمَّاِنَّكَعَفُـــوٌّتُحِبُّالْعَفْوَفَاعْفُعَنِّى”

“Allah’ım, şüphesiz sen affedicisin, ikrâm sahibisin, affetmeyi seversin, beni affet.”

Kadir Gecesi yapılması tavsiye edilen duâlara ve kılınması tavsiye edilen namazlara dair malûmata buradan erişebilirsiniz.

Kadir Gecesini İkame Etmenin Ölçüsü

Kadir Gecesinin ikamesi, ibadet ve taatle bilhassa namazla mümkün olur. Bu geceyi ikame konusunda namazın önemine dikkat çeken ulemâ, en azının yatsı ve sabah namazlarını cemaatle edâ etmek olduğunu beyân etmişlerdir. Bazıları ise, yatsı ve sabah namazlarını cemaatle kılma üzerine, terâvih namazını da cemaatle kılmayı eklemişlerdir. Daha hassas olunması gerektiğini savunanlar, bütün bunlara ilâve olarak, gecenin sonunda teheccüd kılmanın öneminden bahsetmişlerdir. Cenabi Allah yapmış olduğumuz ve yapacağımız ibâdetleri dergâh-ı izzetinde kabul eylesin. Âmîn.

Sevgili Medyum Recep Kaplan takipçileri bu vesile ile mübarek Kadir gecemizi tebrik eder Cenabı Allah’tan bu gece kurtuluşa erenlerden olmamızı bütün gönlümle temenni ederim selam ve dua ile 

Medyum Recep kaplan